Oprócz trzech obrazów powstały również dwa szkice związane z tym tematem, zamieszczone przez van Gogha w listach do Paula Gauguina i brata Theo.

Obraz Pokój van Gogha w Arles (w oryginale dosł: Sypialnia van Gogha) to jedna z najbardziej znanych prac artysty. Żywe kolory, niezwykła perspektywa i znajoma treść sprawiają, że jest on nie tylko jednym z najbardziej znanych prac van Gogha, ale też zaliczanym przez niego samego do jego ulubionych dzieł.

Tematem zarówno obrazów, jak i szkiców, była sypialnia artysty w domu znanym jako "Żółty Dom", położonym przy placu Place Lamartine 2 w Arles. W otwartych z prawej strony drzwiach widać schody prowadzące na piętro; drzwi z prawej prowadziły do pokoju Gauguina. Pokój nie był prostokątny, ale miał kształt trapezu z kątem rozwartym z lewej strony ściany frontowej i ostrym – z prawej

O trzeciej wersji van Gogh wspomina w liście do brata z 28 września 1889:

"Wkrótce wyślę ci małe płótna z czterema czy pięcioma pracami, które chcę dać matce i naszej siostrze. Prace te właśnie schną, mają rozmiar od 10 do 12 i są to małe kopie "Pola zboża z cyprysami”, "Cyprysów”, "Oliwek”, "Żniwiarza” i "Sypialni” oraz mój mały autoportret"

Obrazy w obrazie

Seria obrazów oraz szkiców z Sypialnią jest niezwykła z kilku powodów: jest ona jedynym przykładem, kiedy van Gogh cytuje na obrazie inne swoje obrazy, a także dlatego, iż przedstawiony pokój służył mu nie tylko jako sypialnia, ale jako studio. Van Gogh powiesił w "Żółtym domu" wiele swoich obrazów, które wówczas namalował. Jeśli chodzi o cytowane obrazy, to wszystkie wersje różnią się tu między sobą:

• na szkicu znajdujacym się w liście do brata zacytowane są następujące obrazy: nad łóżkiem – Portret matki artysty, na ścianie od lewej: Portret Eugene’a Bocha (prawdopodobnie) i obraz trudny do zidentyfikowania,
• na szkicu w liście do Gauguina: nad łóżkiem – Skały (prawdopodobnie), na ścianie od lewej: obraz trudny do zidentyfikowania i Portret Eugene’a Bocha (prawdopodobnie),
• Pokój van Gogha w Arles (wersja I): nad łóżkiem – Skały (prawdopodobnie), na ścianie od lewej: Portret Eugene’a Bocha i Portret Millieta.
• Pokój van Gogha w Arles (wersja II): nad łóżkiem – Skały (prawdopodobnie), na ścianie od lewej: Autoportret (prawdopodobnie) i obraz trudny do zidentyfikowania.
• Pokój van Gogha w Arles (wersja III): nad łóżkiem – obraz trudny do zidentyfikowania, na ścianie od lewej: Autoportret i obraz trudny do zidentyfikowania.

Interpretacja

Swoje krzesło, które było w rzeczywistości białe, van Gogh zdecydował się namalować w kolorze żółtym, który kojarzył mu się ze słońcem, ciepłem i szczęściem. Również białym ścianom pokoju nadał kolor jasnofioletowy, bo ten lepiej korespondował z zielonym kolorem okna i żółtym łóżka. W wersji drugiej dzieła podłoga i łóżko namalowane zostały niespokojnymi liniami, wbrew założeniu, że obraz ma wywoływać uczucie spokoju dla umysłu i wyobraźni, w wersji trzeciej panuje natomiast nastrój wyczekiwania, jaki towarzyszył van Goghowi w związku ze spodziewanym przyjazdem do Arles Gauguina w październiku 1888. Malowidło symbolizuje nadzieję van Gogha na stworzenie w "Żółtym Domu" bazy dla kolonii artystów.

Pomimo założonej atmosfery spokoju mającej emanować z obrazu, ostateczny kształt dzieła nie wywołuje zapowiadanego efektu. Przedmioty stoją w stosunku do siebie w nieładzie, a każdy z nich wydaje się być odizolowany od pozostałych. Niepokojące są skrócenia przedmiotów, pochylona podłoga, jakby miała za chwilę runąć, ustawione skośnie meble (stolik z miednicą i krzesła), krzywo wiszące obrazki na ścianie. Ta dwuznaczna atmosfera tworzy widoczne napięcie między wewnętrzną tęsknotą van Gogha za bezpiecznym i przytulnym domem, której rzeczywistość nie była w stanie mu dać a osamotnieniem, poczuciem opuszczenia i wyobcowania, które było silniejsze.

>

pan>